You are here

Home › 3. PROSE › TEXTS-TRANSLATIONS-COMMENTS › ISTROS OF PAPHOS

F65

Please add a search word

T= Testimonium  F= Fragmentum  E=  Επιγραφή / Inscription

Limestone statue of Artemis from the sanctuary of Apollo at Pyla.
Hygin. Astron. 2.35.1 (vv. 1193-1202)

1,2Canis3. Hic dicitur ab Iove custos Europae adpositus esse et ad4

Minoa5 pervenisse. quem6 Procris Cephali ↓ uxor laborantem dicitur

sanasse et pro eo beneficio canem munere7 accepisse, quod illa8 stu-

diosa fuerit venationis et quod cani fuerat datum ne ulla fera 9prae-

  terire eum posset. post eius obitum canis ad Cephalum pervenit,

quod Procris eius fuerat10,11,12 uxor. quem ille ducens secum13 Thebas 14per-

venit. ibi15 erat vulpes, cui datum dicebatur ut omnes canes effugere

posset. itaque, cum in unum pervenissent, Juppiter nescius quid16

faceret, ut Istrus17 ait, utrosque18 in lapidem convertit.

  1. [Vid. supra F 64.]↑
  2. 2.35 om. V↑
  3. 1 Figura Canis AEmg: de cane δΖ; om. rell. ‖↑
  4. ad (ante Minoa) om M↑
  5. 2 minora Ra.c. ‖↑
  6. quam Fa.c.↑
  7. 3 in muneri R (muneri scr. Jac., post Bunte) ‖↑
  8. illa om δ↑
  9. 4-5 eum praeterire R↑
  10. 4-6 datum – fuerat om. N.↑
  11. 6 fuerat eius B ‖↑
  12. fuerit Mp.c.P ‖↑
  13. v.l. secum ducens↑
  14. 6-7 quod – pervenit om Z↑
  15. 7 ubi γΒΖ (pervenit. ubi Jac.; pervenit. ibi Boeu.; p., ibi Vi.)↑
  16. 8 quod RP↑
  17. 9 Istrus (Ister vulg.) edd.: histrius (is- PAE) αγδΖ; histricius L ‖↑
  18. utrosque om. La.c..↑
Ὑγίν. Ἀστρον. 2.35.1 (σειρ. 1193-1202)

Κύων. Αὐτὸς λέγεται πὼς ὁρίστηκε ἀπὸ τὸν Δία φύλακας τῆς Εὐ-

ρώπης κι ἔφτασε στὸν Μίνωα. Ἡ Πρόκρις ἡ γυναίκα τοῦ Κέφαλου

σὲ κακὴ κατάσταση εὑρισκόμενο λέγεται πὼς τὸν θεράπευσε καὶ γι'

αὐτὴ τὴν εὐεργεσία πῆρε ὡς δῶρο ἕνα σκυλί, γιατὶ αὐτὴ εἶχε τὸ

πάθος τοῦ κυνηγιοῦ καὶ γιατὶ τὸ σκυλὶ εἶχε τὸ χάρισμα νὰ μὴν τοῦ

ξεφεύγει κανένα θηρίο. Μετα τὸν θάνατό της το σκυλὶ ἀναζήτησε

τὸν Κέφαλο, γιατὶ ἡ Πρόκρις ὑπῆρξε σύζυγός του. Αὐτὸς τὸ πῆρε

μαζί του καὶ κατέφυγε στὶς Θῆβες. Ἐκεῖ ἦταν μιὰ ἀλεποὺ ποὺ λε-

γόταν πὼς εἶχε τὸ χάρισμα νὰ μπορεῖ νὰ ξεφύγει ἀπ' ὅλα τὰ σκυλιά.

Ἔτσι, ὅταν συναπαντήθηκαν, μὴ ξέροντας ὁ Δίας τί νὰ κάνει, ὅπως

διηγεῖται ὁ Ἴστρος, ἀπολίθωσε καὶ τοὺς δυό.

Σχόλια: 

64-66. Τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ τρεῖς ἀναφορὲς προέρχονται ἀπὸ τὴν ἴδια πηγή (Ὑγίν. Ἀστρον. 2.34, 35, 40) καὶ ἀναφέρονται σὲ παρεμφερεῖς μύθους, καθιστᾶ εὔλογη τὴν ὑπόθεση ὅτι προέρχονται ἀπὸ τὸ ἴδιο ἔργο τοῦ Ἴστρου· ἡ δὲ φύση τῶν μνημονευόμενων μύθων δὲν ἀποκλείει –ἂν δὲν εἰσηγεῖται– τὴν πιθανότητα νὰ εἶναι τὸ ἔργο αὐτὸ ποιητικό (βλ. Jacoby 657/522). Τὸ ὅτι ὁ Ζεύς (Juppiter F65.8, ut Istrus ait) –κι ὄχι ὁ Ἀπόλλων καὶ ἡ Ἄρτεμις (Apollo καὶ Diana F64 καὶ F66)– ἀναφέρεται στὸ δεύτερο ἀπὸ τὰ τρία αὐτὰ ἀποσπ., μειώνει στο ἐλάχιστο τὶς πιθανότητες νὰ ἀνήκουν καὶ τὰ τρία στὸ ἔργο τοῦ Ἴστρου Ἀπόλλωνος ἐπιφάνειαι (ἀνωτ. F50-52) καὶ σὲ σημαντικὸ βαθμὸ τὴν πιθανότητα νὰ ἀνήκει τὸ F65 στὰ Ἀττικά (πβ. ἀνωτ. F14, μὲ σχόλ.) καὶ τὰ F64 καὶ F66 –ἢ τοὐλάχιστο τὸ πρῶτο– στὸ Ἀπόλλωνος ἐπιφάνειαι (πβ. Jacoby ὅ.π. μὲ παραπομπὲς στὴν παλαιότερη βιβλιογραφία καὶ κυρίως S. Jackson, "Callimachus, Istrus and Two Mortals' Deaths", QUCC 56.2 [1997] 105-18 καὶ ὅ.π. [σημ. στὸ F60] σελ. 238)· ἡ πιθανότητα νὰ ἀποτελεῖ ὁ Ὠρίων συνδετικὸν ἁρμὸ τῶν τριῶν ἀποσπ. φαίνεται πενιχρή, καὶ μικρὴ ἡ πιθανότητα νὰ ἔγραψε ὁ Ἴστρος ἕνα ἔργο ἀνάλογο μὲ τὶς Μετ. τοῦ Ὀβιδίου, καὶ μὲ τοὺς τρεῖς αὐτοὺς κύκλους μύθων (βλ. σχετικά: V. Pöschl ὅ.π. [σημ. στὸ F14], κ.ἄ.). Γιὰ τοὺς σχετικοὺς μύθους βλ. καὶ ΕλλΜ 2. 44 κἑ. (Ὠρίων [Orion], μὲ «τεκμηρίωση») κ.ἀ. (καὶ 3. 353)· 3. 34 κἑ. (Κέφαλος καὶ Πρόκρις [Cephalus καὶ Procris], βλ. περισσότερα ἀνωτ. σχόλ. στὸ F14)· 3. 100 κἑ. (Φλεγύας καὶ Κορωνίς [Phlegyas καὶ Coronis], μὲ «τεκμηρίωση»), 213-14 (ἐπίσης, Ἴσχυς καὶ Ἔλατος [Ischys καὶ Elatus], κ.ἀ.