ΡΗΤΟΡΕΣ – ΣΟΦΙΣΤΕΣ

ΡΗΤΟΡΕΣ – ΣΟΦΙΣΤΕΣ Κύπριοι δὲν μνημονεύονται πολλοὶ στὶς πηγές· ῥήτωρ σὰν τὸν Δημοσθένη καὶ τοὺς ἄλλους ὁμότεχνούς του τῆς κλασσικῆς ἐποχῆς οὐδείς· τεχνογράφος ῥήτωρ ἴσως ὑπῆρξε ὁ Ἀρχέλαος ὁ Κύπριος1, μὲ τὴν ἔννοια ὅμως ἐκείνου ποὺ γράφει γιὰ σχετικὰ θέματα τοῦ παρελθόντος (τοῦ ἱστορικοῦ, ἢ τοῦ γραμματικοῦ) κι ὄχι μὲ τὴν ἔννοια –τὴ στενότερη– ἐκείνου ποὺ γράφει γιὰ τὴ ῥητορικὴ τέχνη2, ὅπως ὁ Ὀνάσιμος (ἴσως δὲ καὶ ὁ Ζήνων). Οἱ ῥήτορες ἢ σοφισταί (ἢ/καὶ φιλόσοφοι) ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρουν ἐδῶ ἀνήκουν στοὺς μ.Χ. αἰ., ὅταν ἡ διαμάχη Φιλοσοφίας καὶ Ρητορικῆς παύει νὰ ἔχει τὴν ἔνταση τοῦ παρελθόντος καὶ κερδίζει ὅλο καὶ περισσότερο ἔδαφος ἡ διδασκαλία τῆς Ρητορικῆς σὲ ἕδρες εἰδικὲς ἢ στὶς σχολὲς σοφιστῶν (κυρίως κατὰ τὴν περίοδο τῆς «Δεύτερης Σοφιστικῆς»)· πολλοὶ δὲ γνωστοὶ ῥήτορες ἢ σοφισταὶ τῆς περιόδου αὐτῆς, ὅπως ὁ Διονύσιος ὁ Ἁλικαρνασσεύς (ῥήτωρ καὶ παντοίως λόγιος, κατὰ τὸν Σουίδα) καὶ ὁ Ἀντίπατρος ὁ σοφιστής (ποὺ ἔγραψε Ὀλυμπιακοὺς καὶ Παναθηναϊκοὺς λόγους καὶ ἐς ἱστορίαν ἔβαλε τὰ Σεβήρου τοῦ βασιλέως ἔργα, κατὰ τὸν Φιλόστρατο), γράφουν καὶ ἔργα ἱστορικά3.

1. Βλ. ἀνωτ. σελ. 82 (μὲ σημ. 49).↑
2. Βλ. Liddell, H G. & Scott R. (1940), A Greek-English Lexicon, 9th ed. , Oxford., Liddell, H G. & Scott R. (1980), Μέγα Λεξικὸν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης, Vols. I-V, Ἀθῆναι . σ.λ. τεχνογράφος, «ὁ γράφων περὶ τέχνης, μάλιστα δὲ περὶ τῆς ῥητορικῆς τέχνης, Ἀριστ. Ρητ. πρ. Ἀλέξ. 1.17, Διον. Ἁλ. Λυσ. 24, κλπ.» (καὶ τὰ τεχνογραφικά: «δοκίμια ῥητορικῆς»)· ἀναλυτικὰ κατωτ. σσ. 389-90.↑
3. Βλ. Lesky, A. (1981), Ἱστορία τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Λογοτεχνίας, 5th ed., Θεσσαλονίκη . 1133 κἑ., καὶ κατωτ. σχόλ. σ.στ. 21 Τ1.1-2, Τ2b.3, T3.1 κἑ. (σσ. 459 κἑ., 473-74, 476).↑