ΡΗΤΟΡΕΣ – ΣΟΦΙΣΤΕΣ Κύπριοι δὲν μνημονεύονται πολλοὶ στὶς πηγές· ῥήτωρ σὰν τὸν Δημοσθένη καὶ τοὺς ἄλλους ὁμότεχνούς του τῆς κλασσικῆς ἐποχῆς οὐδείς· τεχνογράφος ῥήτωρ ἴσως ὑπῆρξε ὁ Ἀρχέλαος ὁ Κύπριος1, μὲ τὴν ἔννοια ὅμως ἐκείνου ποὺ γράφει γιὰ σχετικὰ θέματα τοῦ παρελθόντος (τοῦ ἱστορικοῦ, ἢ τοῦ γραμματικοῦ) κι ὄχι μὲ τὴν ἔννοια –τὴ στενότερη– ἐκείνου ποὺ γράφει γιὰ τὴ ῥητορικὴ τέχνη2, ὅπως ὁ Ὀνάσιμος (ἴσως δὲ καὶ ὁ Ζήνων). Οἱ ῥήτορες ἢ σοφισταί (ἢ/καὶ φιλόσοφοι) ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρουν ἐδῶ ἀνήκουν στοὺς μ.Χ. αἰ., ὅταν ἡ διαμάχη Φιλοσοφίας καὶ Ρητορικῆς παύει νὰ ἔχει τὴν ἔνταση τοῦ παρελθόντος καὶ κερδίζει ὅλο καὶ περισσότερο ἔδαφος ἡ διδασκαλία τῆς Ρητορικῆς σὲ ἕδρες εἰδικὲς ἢ στὶς σχολὲς σοφιστῶν (κυρίως κατὰ τὴν περίοδο τῆς «Δεύτερης Σοφιστικῆς»)· πολλοὶ δὲ γνωστοὶ ῥήτορες ἢ σοφισταὶ τῆς περιόδου αὐτῆς, ὅπως ὁ Διονύσιος ὁ Ἁλικαρνασσεύς (ῥήτωρ καὶ παντοίως λόγιος, κατὰ τὸν Σουίδα) καὶ ὁ Ἀντίπατρος ὁ σοφιστής (ποὺ ἔγραψε Ὀλυμπιακοὺς καὶ Παναθηναϊκοὺς λόγους καὶ ἐς ἱστορίαν ἔβαλε τὰ Σεβήρου τοῦ βασιλέως ἔργα, κατὰ τὸν Φιλόστρατο), γράφουν καὶ ἔργα ἱστορικά3.